sobota, 6 kwietnia 2013

Bóg Atum

Atum (egip.Itm) – jeden z głównych i najstarszych bogów 

starożytnego Egiptu. Razem z RaHorachte i Chepri był 

bogiem słońca i stworzenia. Imię jego można przetłumaczyć 

jako formę znaczenia pozytywnego, “Znakomity Jeden”, lub 

znaczenia negatywnego, “Ten jeden, który jeszcze nie 

istnieje”. Atum jest dobrze udokumentowany w różnych 

tekstach ikonograficznych i religijnych. Przedstawiany był 

jako człowiek, który miał na głowie Etfu, albo jako człowiek z 

głową barana, tak jak Chnum. Jest jednym z ośmiu lub 

dziewięciu bogów najczęściej wymienianych w Tekstach 

Piramid. Atum był głównym bóstwem Heliopolis, jego kult 

zyskał duże znaczenie już w Starym Państwie. Jego 

najbardziej istotną naturą było samo tworzenie i stworzenie

 pierwszych bogów. Imię Atuma może być przetłumaczone 

jako “Całość”. Był uosobieniem początku i doskonałości. W 

Tekstach Trumiennych i innych religijnych tekstach jest 

nazywany “Władcą Całości”, więc jest bogiem uniwersalnym.

Plik:Atum, Nordisk familjebok.png

Bóg Aton

Aton (także Aten - w języku egipskim ỉtn oznacza tarczę 

słoneczną) - bóg egipski. Początkowo, w III tysiącleciu p.n.e. 

był jednym z wielu bogów wyznawanych w Egipcie. Aton był 


tarczą słoneczną - dokładniej, bogiem promieniowania żaru 

tarczy słonecznej - uważany wówczas za emanację boga 

Re. WOpowieści o Sinuhe jest mowa o królu Amenemhacie I,

 po śmierci

 został zabrany do nieba i połączył się z Atonem. Za 

czasów królowej Hatszepsut Aton określany był już jako 

Stwórca, który stworzył wszelką istotę, który ukształtował 

ziemię, który dopełnił jej stworzenia.

Symbol Atona :

Plik:Aten.svg

Bóg Apis


Apis (grecka forma egipskiego imienia Hapi – boga Nilu, 

który kontrolował wylewy rzeki) – święty byk w Memfis, 

uważany za wcielenia Ptaha, później Ozyrysa przez co 

został bóstwem podziemnym kojarzonym z minerałami i 

klejnotami – przez Greków utożsamiany z Hadesem.

Byk Apis to najbardziej znane spośród egipskich świętych 

zwierząt. Jego sanktuarium znajdowało się w pobliżu bramy 

świątyni wielkiego boga stwórcy Ptaha. Byk Apis był 

symbolem siły i męstwa. Wierzono, że został zrodzony z 

promienia słonecznego. Wybór konkretnego zwierzęcia jak

o świętego byka uzależniony był od rozpoznania 

określonego zestawu 29 znaków, podstawowe to 

posiadanie przez bydlę: białego trójkąta na czole, białej 

plamy w kształcie skrzydeł na łopatkach i zadzie, 

sylwetki skarabeusza na języku i rozdwojonego chwostu. 

Za życia Apis ozdabiany był złotem i klejnotami oraz 

trzymany w specjalnym sanktuarium. Według wierzeń 

starożytnych Egipcjan gdy byk umierał, jego istota 

przenosiła się do następnego zwierzęcia, kapłani 

rozpoczynali poszukiwanie kolejnego wcielenia. Ostatniej 

intronizacji Apisa dokonano za panowania cesarza Juliana 

Apostaty Stare byki uroczyście topiono, zwłoki padłego 

osobnika poddawano mumifikacji, która trwała 70 dni (40 dni

 zajmowało suszenie mięsa, a 30 dni zawijanie). Podniosłe 

uroczystości pogrzebowe odbywały się w Sakkarze, kończyły

się złożeniem szczątek Apisa w sarkofagu z drewna i grafitu,

 w komorach grobowych zwanych Serapeum. Złodzieje 

wielokrotnie rabowali mumie poszukiwaniu cennych ozdób. 

Żaden pogrzebany Apis nie przetrwał w nienaruszonym 

stanie. Ptolemeusz I Soter przeniósł główny ośrodek kultu 

do Aleksandrii. Kult z czasem rozprzestrzenił się do Aten i 

Rzymu.

Plik:Louvres-antiquites-egyptiennes-p1020068.jpg

Bóg Anuket

Anuket (Anukis, Anket) w mitologii egipskiej córka boga 

Chnuma i bogini Satis. Była czczona w Górnym Egipcie. Jej 

wielbionym zwierzęciem była gazela. Jako bogini wierzyła 

ona w moc chłodnej i orzeźwiającej wody. Była boginią 

pierwszej katarakty. Nosiła pierzastą koronę na swej ludzkiej 

głowie.

Plik:Louvres-antiquites-egyptiennes-img 2834.jpg

Bóg Anubis


Anubis – w egipskiej mitologii bóg o głowie szakala, 

kojarzony z mumifikacją i życiem pozagrobowym. W języku 

Starożytnego Egiptu był znany jako inpw. Najstarsza 

znana wzmianka o Anubisie pochodzi z tekstów piramid z 

okresu Starego Państwa, w którym jest powiązany z 

pogrzebem faraona. W tym okresie był najważniejszym 

bogiem związanym ze śmiercią, lecz w Średnim Państwie 

został zastąpiony przez Ozyrysa.

Przydomki Anubisa biorą się ze związku z jego pogrzebową 

rolą, jak na przykład przydomek Ten, który jest na swoim 

pagórku miał podkreślać, że jest on strażnikiem umarłych i 

ich świątyń (cmentarzy) oraz Ten, który jest w miejscu 

balsamowania mówi, że jest on związany z procesem 

mumifikacji. Jak wiele egipskich bóstw, Anubis miał wiele 

ról w zależności od sytuacji i żadna publiczna procesja w 

Egipcie nie mogła być prowadzona bez Anubisa na czele.

Plik:Anubis standing.svg

Anubis był kojarzony z mumifikacją i ochroną zmarłych w ich

 podróży do zaświatów. Zwykle przedstawiano go jako 

człowieka z głową szakala lub szakala noszącego wstążkę i 

trzymającego cep w zgięciu jego tylnej nogi. W 

starożytnym Egipcie szakal był mocno związany z 

cmentarzami, ponieważ, odkrywał ludzkie ciała i je zjadał. 

Charakterystyczny czarny kolor Anubisa "nie miał nic 

wspólnego z szakalem, lecz kolorem rozkładającego się 

ciała i czarną glebą doliny Nilu, która symbolizowała 

odrodzenie".

Anubis w kontekście grobowym jest przedstawiany jako 

towarzysz mumii zmarłego, którego zadaniem jest jego 

ochrona. W rzeczywistości podczas balsamowania, 

balsamista był przebrany za Anubisa (wkładał jego maskę). 

Scena ważenia serca z Księgi Umarłych pokazuje Anubisa 

dokonującego pomiaru, który decyduję czy zmarły może 

wejść do podziemi, królestwa Ozyrysa. Pieczęcie grobowe z 

okresu Nowego Państwa przedstawiają Anubisa na szczycie 

dziewięciu łuków, co miało symbolizować jego dominację 

nad nieprzyjacielami Egiptu.

Plik:Anubis jackal.svg

W następstwie połączenia dwóch systemów 

kosmologicznych Enneady i Ogdoady, Atum był 

identyfikowany z Ra, a Anubis stał się mniej ważnym bogiem

 z zaświatów, ustępując w Średnim Państwie bardziej 

popularnemu Ozyrysowi. Jednak "Anubis otrzymał miejsce w

 rodzinie bogów jako… syn Ozyrysa i Neftydy, i w tej roli 

pomógł Izydzie zmumifikować jego zmarłego ojca" . W 

rzeczywistości, kiedy pojawił się mit o Ozyrysie i Izydzie 

dowiadujemy się, że ciało Ozyrysa zostały dane Anubisowi 

jako prezent. W związku z tym, Anubis stał się boskim 

patronem balsamistów: podczas obrzędu mumifikacji, 

ilustracje z Księgi Umarłych pokazują kapłana noszącego 

maskę szakala podtrzymującego mumię.

Plik:Opening of the mouth ceremony.jpg

W późnych czasach, w okresie Ptolemejskim, Anubis był 

łączony z greckim bogiem Hermesem, powstał 

Hermanubis. Centrum jego kultu znajdowało się w 

Cynopolis, co po grecku znaczy po prostu "miasto psów". W 

Księdze XI „Złoty osioł”Apulejusza, znajdujemy dowód na to, 

że Anubis był czczony w Rzymie przynajmniej do II wieku 

naszej ery. W rzeczywistości, Hermanubis pojawia się 

jeszcze w alchemicznej literaturze z Średniowiecza i 

Renesansu. Mimo, że Grecy i Rzymianie gardzili egipskimi 

bogami, uważali ich za dziwnych i prymitywnych (Anubis był 

nazywany przez Greków "Szczekaczem"), był czasami 

łączony z Syriuszem na niebie i Cerberem w Hadesie.

Plik:VaticanMuseums Egyptian God Statue.jpg

Z góry przepraszam za błędy. Według mnie Anubis to jeden z najciekawszych bogów, jest to więc wyjaśnienie, dlaczego lubię Tajemnice Domu Anubisa. Polecam ! Super serial, leci na Nickoledionie, możesz znaleźć wszystkie odcinki na baje.pl. Idealny dla nastolatków, ale jest też dobry dla starszych. 

Bóg Anti


Anti - egipski bóg. Swoje miejsce kultu miał w Antaeopolis, 

w północnej części Górnego Egiptu.

Jego kult jest bardzo stary, pochodzi z co najmniej drugiej 

dynastii, kiedy to miał już swoich kapłanów. Anti 

najprawdopodobniej był patronem dawnej okolicy Badari, 

które było centrum kultu Horusa. Przedstawiany jest jako 

sokół stojący na łodzi.

Bóg Anedżti


Anedżti - w mitologii starożytnego Egiptu jedno z lokalnych 

bóstw z miasta Busiris położonego w delcie Nilu. 

Identyfikowane z Ozyrysem, od którego przejęło elementy 

mitu i atrybuty.

Bóg Anat


Anat (gr. Αναθ, fenic. 𐤏𐤍𐤕, ugar. 𐎓𐎐𐎚) – Kananejska 

bogini, siostra i równocześnie ukochana Baala, pomimo to 

często tytułowana dziewicą. W jednym z aspektów swej 

osobowości jawi się nam jako zmysłowa bogini miłości i 

płodności, w innym – jako budząca grozę wojowniczka.

Według tekstów z Ugarit posiadała zdolność wprowadzania 

się w szał bojowy, podczas którego w bitwach ścinała głowy 

"jak kłosy" i cała zbryzgana krwią zawieszała sobie odrąbane

ręce pozabijanych wrogów wokół pasa a ich głowy na swoich

 plecach. Z owego szału zabijania niełatwo było się jej potem

 wyprowadzić.
Pomoc Anat odegrała znaczną rolę w zakończonych 

sukcesem staraniach Baala, syna Dagona o uzyskanie 

dominującej pozycji pośród bogów. Dzięki jej perswazjom a 

nawet groźbom najwyższy bóg El zdecydował się przekazać 

władzę Baalowi, pomijając przy tym własne dzieci.

Kiedy Baal poniósł śmierć z ręki swego wroga – boga Mot, 

Anat okrutnie rozprawiła się z jego zabójcą a następnie 

doprowadziła do powstania z martwych swojego 

ukochanego.

W sztuce zwykle przedstawiano ją nagą, z symbolami 

płodności – kwiatami lilii lub wężami w rękach, często jadącą 

na koniu. W czasie obrzędów ku czci Anat nierzadko 

składano w ofierze małe dzieci.

a
n
tiit
H8
I12
Anat w hieroglifach
Kult Anat, podobnie jak kult bogini 

Astarte rozpowszechnił się także w 

Egipcie od czasów Nowego Państwa. Jako córka Re i 

wojowniczka posiadała świątynie w Tanis – rammesydzkiej 

stolicy we wschodniej Delcie Nilu.


Bóg Amon

Amon (egip. Imn - ukryty; również Amon-Ra/Re, Amoun, 

Amun, Amen; rzadziej Imen, Ammon, Hammon) - egipski 

bóg, sprawca niewidzialnego wiatru, urodzaju, płodności.

 Był uosobieniem niewidzialnych życiodajnych elementów 

natury: powietrza i wiatru. Powodował, że plony były obfite, 

zwierzęta się mnożyły, a kobiety rodziły dzieci. Wraz ze 

swoją małżonką Mut oraz synem Chonsu - bogiem-

księżycem - stanowili w Karnaku tebańską triadę. Jego 

żeńskim odpowiednikiem była Amaunet. Natomiast jako 

Amon-Kematef wchodził w skład Ogdoady, której kult trwał w

 Hermopolis Magna. Grecy identyfikowali go ze swoim 

władcą bogów - Zeusem. Kult Zeusa Amona najpierw 

rozpowszechnił się w Grecji, a stąd jako Jupiter Amon dotarł 

do Rzymu.

Plik:Amun post Amarna.svg

Przedstawiany jako król w koronie z dwoma wysokimi piórami

(jako Amon-Ra), człowiek z głową barana o zakrzywionych 

rogach, pod postacią gęsi, a także jako wąż Kematef, 

niekiedy w formie bezosobowej, jako obelisk.

Plik:KarnakTempel.JPG

Imię Amona po raz pierwszy pojawia się w Tekstach Piramid 

z okresu Starego Państwa. Występuje tam wraz z imieniem 

małżonki - Amaunet, a także w związkach z imieniem Mina 

oraz Ha - boga pustyni zachodniej.

Od XXII wieku p.n.e. rozpowszechniony w Tebach. 

Początkowo lokalne bóstwo Teb. Za czasów XI dynastii, gdy 

lokalni władcy nabrali znaczenia, a stolica Egiptu została 

przeniesiona do Teb, stał się głównym bogiem Egiptu. W

czasach Nowego Państwa osiągnął rangę boga narodowego, 

a po połączeniu z kultem boga Re, stał się Amonem-Re. 

Pozycję Amona tymczasowo przyćmiła decyzja faraona 

Echnatona o przeniesieniu stolicy do Achetaton (dzisiejsze 

Tell el-Amarna) i uznaniu Atona jedynym bogiem. Niemniej 

już jego następca, Tutanchamon, zadecydował o powrocie 

do religijnej doktryny Teb - także zachwiana władza i wpływy

kapłanów Amona zostały na nowo przez nich odzyskane. Za 

czasów XXV dynastii nastąpiło odrodzenie kultu Amona, a to 

za sprawą dojścia do władzy Kuszytów, wywodzących się z 

Nubii, którzy za prawdziwy dom Amona uznawali święte 

miejsce w Gebel Barkal w północnym Sudanie (czyli Nubii). 

Pozycję Amona zachwiało dopiero zniszczenie Teb przez 

Asyryjczyków w 663 r. p.n.e. Od tego momentu w historii 

jego miejsce pośród panteonu bogów zaczął przejmować 

Ozyrys.

Plik:Cryosphinx.jpg

Od XXII w. p.n.e. kult Amona w nomie tebańskim, z 

głównym ośrodkiem w Karnaku, rozrastał się. To właśnie tu, 

w Karnaku, powstał jeden z największych kompleksów 

architektury starożytnej - Wielka Świątynia Amona.

Ze względu na rangę Amona pośród innych bogów 

egipskich kapłani Amona zajmowali najważniejsze 

stanowiska w państwie. W okresie późniejszym sam faraon 

był najwyższym kapłanem Amona, a jego żona była 

przełożoną kapłanek. Same kapłanki wywodziły się z rodziny 

królewskiej.

Zatrzymanie podczas publicznych procesji posągu Amona 

niesionego w barce oznaczało podjęcie ważnej decyzji. 

Decyzja ta oznajmiana była przez kapłanów. W taki właśnie 

sposób został wyznaczony na nowego władcę Totmes III.


Plik:Amun.JPG

Ubóstwione Słońce, stwórca świata i pan ładu we 

wszechświecie, władca bogów, ludzi i państwa zmarłych. W 

czasach Nowego Państwa (XVI–XI wiek p.n.e.) Amon stał się 

głównym bogiem państwowym. Jego kult został połączony 

przez kapłanów Heliopolis z kultem Re (boga Słońca) i tak 

narodził się Amon-Re. Dzięki temu kult Amona został jeszcze 

bardziej wzmocniony. Kult Amona-Re został "rozerwany" 

dopiero za panowania XXV dynastii kuszyckiej.

Plik:Amon-Re.JPG

Z góry przepraszam za błędy! :)